home
***
CD-ROM
|
disk
|
FTP
|
other
***
search
/
ASP Advantage 1993
/
The Association of Shareware Professionals Advantage CD-ROM 1993.iso
/
files
/
homeobby
/
noach
/
leesmij.doc
< prev
next >
Wrap
Text File
|
1992-10-01
|
102KB
|
2,625 lines
_______
____|__ | (R)
--| | |-------------------
| ____|__ | Association of
| | |_| Shareware
|__| o | Professionals
-----| | |---------------------
|___|___| MEMBER
**********************************************
* N O A C H *
**********************************************
NOACH is een systeem voor genealogie, dus voor het opslaan van
familierelaties. Per persoon worden naam, geboorte, overlij-
den, beroep en andere gegevens opgeslagen. Er zijn veel
ingebouwde mogelijkheden om het invoeren van de gegevens te
vergemakkelijken. Stambomen en kwartierstaten worden op
verschillende wijzen geprint. Beschikbaar en Engels, Neder-
lands en Duits.
Vereist 80286 en 192K vrij geheugen.
1 Inhoudsopgave
2 De nieuwste versie 3
3 Inleiding 4
3.1 Over shareware 4
3.2 Over de auteur 4
4 Installatie 5
5 Definities in deze handleiding 5
6 Bladeren door de database 6
7 Kwartierstaten en Stambomen 8
8 Muteren 9
8.1 Inleiding 9
8.2 Geboorte-, overlijdens-, trouw- en scheidingsda-
tum 10
8.3 Adressen 10
8.4 Copiëren van namen, plaatsen, beroep, adres 11
8.5 Gelijkheid van teksten 12
8.6 Veranderen van de legenden 12
8.7 Wijzigen van het geslacht 12
9 Toevoegen 13
10 Controle 14
11 Zoeken 15
12 Combineren 16
12.1 Inleiding 16
1
12.2 Combineren 18
13 Afvoeren 19
14 Nummerwijziging 19
15 Functietoetsen 20
15.1 Samenvatting 20
15.2 Regelmaat 22
16 Randkleuren 22
17 Problemen 23
18 Video-installatie 24
18.2 Video-adapter 24
18.3 Videosegment 24
18.4 Schermkleuren 25
18.5 Overige installatie 26
19 Creatie 26
20 Conversie 26
21 Het GEDCOM-protocol 28
22 Compressie van de relaties 31
23 Compressie van de namen 31
24 Combineren van twee databases 32
25 Graad van verwantschap 33
26 Controle 33
27 Printen 34
28 Meer hulpprogramma's 34
29 Bestandsnamen 35
30 Geschiedenis 37
31 Verlanglijstje 39
32 Evaluatie-rapport 40
2
2 De nieuwste versie
Sinds versie 1.4 zijn adressen toegevoegd. Wie een
oudere versie heeft leze eerst het hoofdstuk conversie.
Sinds versie 1.6 verschijnen de teksten in het Nederlands
of in het Engels. Sommige teksten (zoals bij installatie)
uitsluitend in het Engels. De datum wordt ook gepresenteerd
op zijn Europees (DD-MM-JJJJ) of op zijn Amerikaans (MM-DD-
JJJJ). De taalkeuze hangt af de COUNTRY-regel in CONFIG.SYS.
3
3 Inleiding
3.1 Over shareware
Het genealogie-systeem Noach is genoemd naar de man die
in Genesis 9:1 bevel kreeg een talrijk nageslacht te krijgen.
Het systeem is gemaakt door
Feico Nater Shareware,
Beukweg 24,
7556 DE Hengelo.,
De Engelstalige documentatie is gecorrigeerd door Róisín
de Jong-Ní Choncheanainn.
Het programma is uitgebreid getest door Henk Hijdra.
Dit systeem wordt beschikbaar gesteld als shareware. Wat
is shareware? Het is software dat door de gebruikers geco-
pieerd en uitgedeeld mag worden, maar ik, de auteur behoud het
auteursrecht. Misschien heeft u het systeem voor een laag
bedrag `gekocht' van een bulletin-board en er voor betaald,
maar ik krijg daar geen cent van. Ik verwacht dat u mij
rechtstreeks betaalt, want ik verdien mijn levensonderhoud met
het maken van shareware.
Dus, als dit systeem u bevalt en u besluit het te gebrui-
ken, dan wordt van u verwacht dat u een bedrag van 25 gulden
(inclusief BTW) overmaakt op mijn rekening bij de Postbank,
nummer 96541. Helaas kan ik geen kredietkaarten accepteren.
Waarom zou u registreren? Het kost u natuurlijk geld.
Maar ik zal u op de hoogte houden van verdere ontwikkelingen
en u krijgt het recht om nieuwere versies te bestellen voor de
prijs van porto en floppy. Tenslotte zal ik bereid zijn om
naar uw verlangens te luisteren.
En als het systeem u niet bevalt? Dan kan u het weggooi-
en. Maar ongetwijfeld zal het idee van shareware u bevallen,
omdat u niet veel geld hoeft te betalen voor iets dat achteraf
toch tegenvalt.
Maar of u nu registreert of niet, u wordt aangemoedigd
dit systeem verder rond te delen. Geef copieën aan uw vrien-
den. De copieën die u ronddeelt moeten volledig en ongewij-
zigd zijn, maar gebruik van file-compressie is toegestaan.
Files met de extensie .NAR mogen niet worden rondgedeeld. U
mag alleen een maximu van tien gulden vragen voor de floppy,
verpakking en verzending.
3.2 Over de auteur
Ik werk met computers sedert 1970. Ik heb een HBO-studie
in informatica voltooid. Daarna heb ik vele jaren gewerkt in
de defensie-industrie, en mijn collega's beschouwden mij als
de bekwaamste programmeur onder hen. Maar dank zij Gorbatsjov
(wat ik hem niet kwalijk kan nemen) ging het slechter met de
defensie-industrie. Sindsdien werk ik als shareware-auteur.
4
3.3 over het systeem
Het systeem kan waarschijnlijk lopen op iedere PC-AT.
Een vrij geheugen van 192K is voldoende.
Voor de snelheid en de opslagcapaciteit wordt een vaste
schijf aanbevolen.
Een muis is niet echt nodig, maar geeft wel heel veel
extra mogelijkheden.
Een kleurenscherm met CGA, EGA of VGA geeft nog wat
extra's.
4 Installatie
Als er nog niet door een uitpak-programma geïnstalleerd
is, dan is dit de procedure
Vaste schijf: copieer alle bestanden naar een directory
op de vaste schijf. Maak deze directory default. Meestal
gaat dat zo:
C:
MD \NOACH
CD \NOACH
COPY A:*.*
Floppy: copieer de programma's (.COM-files) naar een
schijf en de overige bestanden naar een andere schijf. Maak
de laatste schijf default.
5 Definities in deze handleiding
Record. Een `pagina' in de database. In het relatiebestand
bevinden zich twee soorten records, namelijk voor iedere
persoon, en bovendien voor iedere huwelijksverbintenis. Elk
record heeft een nummer.
Selecteren. Wordt een record geselecteerd, dan verschijnen de
gegevens op de bovenste helft van het scherm. Dat kunnen dus
gegevens van een persoon zijn, maar ook van een huwelijksver-
bintenis.
Data. Het meervoud van datum. Deze definitie zet ik er bij
omdat data in computerkretologie iets anders betekent.
"Kind". Een huwelijksrelatie wordt vaak ook als kind be-
schouwd. Als iemand twee keer getrouwd is en drie zoons
heeft, dan heeft hij vijf "kinderen".
"Broeder" of "zuster". Een huwelijksrelatie van de ouders
wordt vaak tot de broers en zusters gerekend.
5
6 Bladeren door de database
Als demonstratie gebruiken we de database met de naam
PIERSON.
Start het programma met het commando NOACH PIERSON.
Er wordt gevraagd om een nummer in te typen. Type nummer
1 en druk op Enter. Nu wordt Hendrik Pierson geselecteerd en
zijn gegevens verschijnen op de bovenste helft van het scherm.
Ook de nummers en namen van zijn ouders zijn vermeld. Daaron-
der, midden op het scherm, staan twee menuregels. Op de
onderste helft van het scherm staan zijn vrouwen en kinderen.
(Gebeurt er niets, druk dan op F8 en op F1 om te stoppen
en lees eerst het hoofdstuk Installatie).
Rechts op het scherm staan de data van geboorte en over-
lijden. Soms staan er twee data naast elkaar: dat betekent
dat de juiste datum daar tussenin ligt. Is de overlijdensda-
tum niet ingevuld, dan leeft die persoon nog. Staan er vraag-
tekens in plaats van een datum, dan is de juiste datum niet
bekend.
Links van de voornaam staat gewoonlijk de leeftijd. De
letter L geeft aan dat dit de leeftijd is. Bij huwelijksrela-
ties staat als leeftijd de duur van de verbintenis. Er kan
ook iets anders op die plek staan. Dit wordt verderop bespro-
ken.
Op de onderste helft van het scherm staan de kinderen en
vrouwen van Hendrik Pierson.
(In het vervolg spreek ik steeds van partner in plaats
van het omslachtige echtgeno(o)t(e).)
Bij de kinderen ziet u geboorte- en sterfdatum, bij de
partners de datum dat het huwelijk werd gesloten en eventueel
ontbonden. De partners zijn herkenbaar aan een knipperend
hartje. De lijst is op datum gesorteerd, u ziet dus een
chronologisch verslag van Hendriks huwelijken en kinderen.
Op het eerste gezicht is het door elkaar tonen van zonen,
dochters en partners een vreemde mengeling, maar als u er aan
gewend raakt zal u merken dat het heel praktisch is.
Zijn er meer dan dertien kinderen en partners, dan ziet u
de eerste dertien.
Druk op F1, u ziet nu de gegevens van de vader van Hen-
drik Pierson. In plaats van F1 kan u ook met de muis klikken
op de naam van de vader, of op F1 in de bovenste menuregel.
Druk op Esc om terug te gaan naar Hendrik Pierson.
Druk nu op F2, nu wordt Hendriks moeder geselecteerd. In
plaats van F2 kan u natuurlijk ook met de muis klikken op de
naam van zijn moeder, of op F2 in de bovenste menuregel.
Druk weer op Esc om terug te gaan naar Hendrik Pierson.
Het selecteren van een kind of vrouw van Hendrik Pierson
gaat met de muis even simpel: door op het kind of de vrouw te
klikken. Zonder muis is het niet zo makkelijk, want hij had
meerdere kinderen en vrouwen.
Druk op F3, F4 of F5 (welke van de drie maakt niet uit).
De eerste vrouw van Hendrik Pierson op de onderste helft van
het scherm wordt nu in een andere kleur getoond. Met de
pijltjes kan u de gekleurde balk verplaatsen en met Enter kan
u selecteren. Wil u dat niet, druk dan op Esc, of met de muis
op Esc in de menuregel.
6
Zijn er meer dan dertien kinderen en partners, dan kan u
met de muis alleen de eerste dertien bereiken. Om verder te
komen gebruikt u de methode van de vorige alinea.
Misschien merkt u op dat het gebruik van F3, F4 en F5 in
strijd is met wat op de menuregel staat. Ja, dat is waar.
Tijdens het bladeren doen F3, F4 en F5 het zelfde. Het ver-
schil blijkt pas als u de Alt-toets erbij gebruikt om een
record toe te voegen.
Als u een partner selecteert, dan verschijnt niet direct
de partner op de bovenste helft van het scherm. Een knippe-
rend hartje geeft aan dat u een huwelijksverbintenis geselec-
teerd heeft. De menuregels zijn ook anders. Op de onderste
helft van het scherm ziet u de "kinderen" uit dat huwelijk,
inclusief de huwelijksverbintenis zelf! ("kinderen" tussen
aanhalingstekens, zie het hoofdstuk definities.) Om de gege-
vens van de partner te zien drukt u op F1 of F2, of met de
muis op F1 of F2 in de menuregel.
Wil u direct een bepaalde persoon of huwelijksverbintenis
zien, druk dan op F8 (kan ook met de muis), waarna u een
nummer kan invoeren.
Met de muis is het mogelijk een aantal broers en zusters
achter elkaar te selecteren. Selecteer eerst de vader of
moeder. Druk op ScrollLock tot het lampje brandt. Selecteer
nu een van de kinderen. De onderste helft van het scherm
blijft onveranderd! Met de muis kan u dus een broer of zus
selecteren. De gegevens op de onderste helft van het scherm
blijven staan totdat u F3, F4 of F5 gebruikt, of tot u een
record selecteert terwijl het ScrollLock-lampje weer uit is.
Met de muis is het mogelijk (binnen zekere grenzen)
direct een voorouder of afstammeling te selecteren. Zie
hiervoor het volgende hoofdstuk.
Om te stoppen drukt u op F8 en daarna op F1.
7
7 Kwartierstaten en Stambomen
Sedert versie 2.3 bestaat de mogelijkheid een kwartier-
staat (boom van voorouders) of een stamboom (boom van afstam-
melingen) op het scherm te tonen. Drukt u op Ctrl F1 dan komt
er een kwartierstaat van de geselecteerde persoon op het
scherm en drukt u op Ctrl F3 dan verschijnt er een stamboom.
Met de muis kan een van de personen geselecteerd worden. Met
Esc of een andere willekeurige toets verdwijnt de boom weer.
Nadat u eenmaal een kwartierstaat of stamboom getoond
heeft kan u met Ctrl F5 steeds weer de zelfde boom oproepen
(eventueel bijgewerkt), ongeacht wie er op dat moment geselec-
teerd is.
Deze bomen tonen minstens vier letters van ieders eerste
voornaam, en meer letters als er ruimte is. Drukt u op het
pijltje naar rechts, dan wordt de boom opnieuw getoond, met
langere namen, uiteraard met het neveneffect dat er voor
minder personen ruimte is.
Vaak staan de namen zonder tussenruimte tegen elkaar. Dat
hoeft geen verwarring te geven, want de lijntjes wijzen altijd
naar de eerste letter van een naam.
Met de pijltjes naar boven en naar beneden kan u een deel
van de boom markeren. Merk op dat in de menuregels de beteke-
nis van de pijltjes links en rechts verandert. Drukt u nu op
de pijltjes naar links of rechts, dan verschuift het gemar-
keerde deel. Het werkt zo: op de laatste gemarkeerde regel
wordt de meest linkse naam verwijderd (of er wordt links een
naam toegevoegd) en de rest van het gemarkeerde deel wordt
daarbij aangepast. Het niet gemarkeerde deel verandert in
principe niet (hoewel het door ruimtegebrek kan gebeuren).
Alleen de eerste voornaam wordt getoond. Wil u meer
weten over iemand in de boom, klik dan met de muis op de naam,
en daarna (met muis of toets) op CtrlF5 om weer de zelfde boom
te zien.
Lijntjes geven de familierelaties aan, ook met personen
die links of rechts buiten het scherm staan. Staan er perso-
nen links buiten het scherm, dan kunnen de lijntjes over
elkaar heen vallen.
Soms komen in de boom meermalen de zelfde personen voor
(kwartierverlies, inteelt). Als dit in de zelfde generatie
is, dan komen ze maar een keer op het scherm en kunnen de
lijntjes over elkaar vallen.
8
8 Muteren
8.1 Inleiding
Wil u de gegevens van het geselecteerde record muteren,
dan drukt u op F12 (dit kan ook met de muis). U kan het
muteren ook starten door met de muis te klikken op het veld
dat u wil wijzigen (maar niet op het nummer of de ouders).
Heeft u een CGA- of VGA-scherm, dan wordt de blauwe rand
rood, om u eraan te herinneren dat u nu met muteren bezig is.
U kan nu de naam, geboorte- en sterfplaats en -datum, het
beroep en het adres wijzigen. Ook de nummers van de ouders
kunnen veranderd worden, de naam van de ouders wordt er dan
vanzelf achter gezet. Het geslacht kan helaas niet gewijzigd
worden.
Een veld wordt meestal beëindigd met Enter (de meeste
andere functietoetsen hebben het zelfde effect). U gaat dan
naar het volgende veld. Met het pijltje omhoog gaat u terug
naar het vorige veld (dat lang niet altijd hoger op het scherm
staat). Met de muis kan u direct een ander veld kiezen (ook
de ouders).
Binnen een veld kan u de cursor met de pijltjes heen en
weer verplaatsen. Dit kan (nog) niet met de muis.
Zijn alle wijzigingen gereed, dan drukt u weer op F12.
Wil u bij nader inzien toch niet wijzigen, druk dan op Esc.
De gegevens van een huwelijksverbintenis kunnen op de
zelfde manier gewijzigd worden. Het belangrijkste verschil is
dat een huwelijksverbintenis geen naam en geen beroep heeft.
Het einde van het huwelijk wordt alleen ingevuld als er sprake
is van echtscheiding.
Tijdens het muteren wordt niet de leeftijd getoond. In
plaats daarvan ziet u links van de voornaam een volgnummertje,
voorafgegaan door de letter N. Dit nummertje kan worden
gebruikt als iemands geboorte- of trouwdatum niet bekend is,
en bij tweelingen. Ontbreken de geboortedata, dan wordt
namelijk op het volgnummertje gesorteerd. De maximale waarde
in dit veld is 63.
Voor de namen van personen en plaatsen geldt een maximale
lengte van ongeveer 1000 tekens. Overschrijdt u de breedte
van het scherm, dan schuift de tekst opzij. Bij het opvragen
van gegevens worden alleen de eerste 48 à 70 tekens getoond.
Getekende letters zijn mogelijk! Type eerst het teken,
daarna de letter. De volgende combinaties zijn ingebouwd: alle
klinkers (a e i o u) met kuut, graaf, kap of trema, c met
cedille (eerst ^ en dan c), Duitse sz (eerst ^ en dan s), n
met tilde.
Voor een apostrof typt u een spatie na het teken.
Om ruimte te sparen worden hoofdletters niet ondersteund.
Sommige ingevoerde gegevens worden op juistheid gecontro-
leerd. Zo moeten de ouders het juiste geslacht hebben en
moeten de geboorte- en sterfdata overeenstemmen. Soms ge-
schiedt die controle direct, zodat u het veld niet kan verla-
ten voordat een correcte waarde is ingevoerd, en soms ge-
schiedt die controle pas als u op F12 drukt. In beide geval-
len moet de foutmelding met Esc worden `weggedrukt' voor u
verder kan gaan. Voor meer controles, zie het hoofdstuk
Controle verderop.
9
8.2 Geboorte-, overlijdens-, trouw- en scheidingsdatum
Is niet bekend wanneer iemand geboren, gestorven, ge-
trouwd of gescheiden is, dan drukt u op F10, het veld wordt
dan gevuld met vraagtekens. Leeft iemand nog, of is een
huwelijk niet ontbonden geworden, dan drukt u voor de overlij-
densdatum op F9. Is slechts bekend dat iemand tussen twee
gegeven data geboren of gestorven is? Geen probleem: U kan
twee data opgeven! Geef dus de uiterste data op. Weet u dat
iemand voor of na een bepaalde datum geboren of gestorven is,
dan geeft u die datum op, en als andere datum F10, vraagte-
kens. Is de datum wel precies bekend, dan geeft u twee keer
de zelfde datum op. Hiervoor kan u F11 gebruiken. De tweede
datum mag niet eerder liggen dan de eerste.
Voor recente gebeurtenissen gebruikt u F1 (vandaag), F2
(gisteren) en zo voort tot en met F7. Dit werkt natuurlijk
alleen als de systeemklok van uw computer goed is ingesteld.
Met de toets F8 krijgt u een kalender op het scherm van
het ingetoetste jaar. Dit is vooral handig als u bijvoorbeeld
weet dat iemand drie weken na pinksteren trouwde, want de
feestdagen worden ook aangegeven. Met PageUp, PageDown en
pijltjes krijgt u de kalender van een ander jaar. Met de muis
kan u een datum uitkiezen en met Esc verdwijnt de kalender
weer zonder dat er iets verandert.
Voorbeelden:
datum geheel onbekend F10 * F10 *
na 3 jan 1840 03-01-1840 F10 *
voor 12 sep 1860 F10 * 12-09-1860
in 1850 of 1851 01-01-1850 31-12-1851
leeft nog F9 + F9 +
precies 3 okt 1960 03-10-1960 F11 **
Noten:
* er worden vraagtekens getoond.
** er verschijnt tijdens het muteren de zelfde da-
tum, tijdens het opvragen geen datum.
+ er wordt niets, of alleen twee streepjes, getoond.
Een datum moet bestaanbaar zijn. Voert u een verkeerde
datum in, dan wordt hij vanzelf veranderd in een andere datum,
zonder dat u een melding krijgt. Welke die andere datum is,
is niet altijd precies voorspelbaar, soms ook komt er iets
raars te staan.
Wil u de laatste dag van een maand invoeren, dan is 0 in
de volgende maand toegestaan en misschien handiger. 00-03-
1988 wordt dus 29-02-1988.
Ziet u de foutmelding: tweede datum is eerder dan eerste,
dan bedoelt het programma de eerste en tweede geboortedatum,
of de eerste en tweede sterfdatum. De cursor springt naar de
data die verbeterd moeten worden.
De data worden getoond: van maart 4 na Chr. tot oktober
1582 volgens de Juliaanse kalender en na oktober 1582 volgens
de Gregoriaanse kalender. Data vóór 4 na Chr. worden niet
betrouwbaar getoond.
8.3 Adressen
10
De regel direct boven de menuregel is bedoeld voor het
adres. Deze regel bestaat uit twee delen: links voor straat-
naam, rechts voor plaatsnaam. Aanbevolen wordt het rechter-
deel uitsluitend voor de plaatsnaam te gebruiken. Dit spaart
namelijk ruimte in de database als precies de zelfde plaats-
naam ook (bij de zelfde of een andere persoon) als geboorte-
en sterfplaats voorkomt. Andere gegevens, zoals postcodes,
telefoonnummers zet u bij het linkerdeel.
Geef gerust alle leden van een gezin het zelfde adres,
het kost geen extra ruimte in de database (mits de adressen
inderdaad precies het zelfde zijn). Dit gaat handig met de
hieronder beschreven copieerfunctie.
De adresregel is bedoeld voor het huidige adres van
levende personen, dus niet voor historische gegevens. Er is
dan ook niet voorzien in een mogelijkheid meerdere adressen op
te slaan.
8.4 Copiëren van namen, plaatsen, beroep, adres
De toets F11 werkt niet alleen bij data, maar ook bij
geboorte- en sterfplaatsen. Is een persoon op dezelfde plaats
geboren en gestorven, vul dan de ene plaats in, zet de cursor
op de andere plaats en druk op F11.
Vaak komt het voor dat iemand dezelfde voornamen, achter-
naam, geboorte- of sterfplaats of beroep of adres als een
familielid heeft. Bij het toevoegen van personen worden vaak
de achternaam, de geboorteplaats en het adres al automatisch
ingevuld. Waar dit niet voldoende is zal de volgende procedu-
re behulpzaam zijn.
Zet de cursor op het betreffende veld en druk op F1
(copiëren van de vader) of F2 (van de moeder). Betreft het
een geboorte-, overlijdens- of woonplaats, dan kan u kiezen of
u de geboorte-, overlijdens- of woonplaats van de ouder wil
copiëren door meermalen op F1 of F2 te drukken.
Copiëren van een van de "kinderen" kan ook: druk op F3
tot de juiste tekst verschijnt.
Copiëren van een van de "broers" of "zusters": druk op F5
tot de juiste tekst verschijnt.
In geval van F3 of F5 wordt, elke keer als u op de toets
drukt, de tekst van het volgende "kind", respectievelijk de
volgende "broer" of "zus" genomen. Wat betreft de plaatsnamen
ziet u eerst alle geboorteplaatsen, daarna alle overlijdens-
plaatsen, tenslotte alle woonplaatsen. Bij het begin van elke
reeks hoort u een piepje. Na de laatste woonplaats komt weer
de eerste geboorteplaats, vergezeld door twee piepjes.
Copieert u een straatnaam (linkerdeel van de adresregel),
dan wordt de woonplaats (rechterdeel) ook gecopieerd.
Drukt u te vaak op een toets, druk dan opnieuw tot de
gewenste tekst opnieuw verschijnt.
11
8.5 Gelijkheid van teksten
Teksten, dat zijn persoonsnamen, beroepen, plaatsnamen en
adressen, worden in de database opgeslagen. Komt precies de
zelfde tekst meermalen voor, dan komt hij maar een keer in de
database. Het spaart dus ruimte als teksten aan elkaar gelijk
zijn. Staat ergens Alphen aan de Rijn, schrijf dan niet
elders Alfen aan den Rijn, of Alphen (Z.H.), het verspilt
opslagruimte. Dit is ook de reden dat de plaatsnaam apart
staat in de adresregel, de zelfde plaatsnaam komt wellicht ook
voor als geboorte- of sterfplaats. De copieerfunctie (hoofd-
stuk 8.4) maakt het eenvoudig om teksten precies aan elkaar
gelijk te doen zijn.
8.6 Veranderen van de legenden
In kerkregisters staat soms niet wanneer iemand geboren
of gestorven is, maar wel wanneer hij gedoopt of begraven is.
Druk dan tijdens het muteren van de plaatsnaam op F8 en de
legende verandert.
De volgende alternatieven zijn mogelijk:
geboren of gedoopt
overleden of begraven
getrouwd of aangetekend
gescheiden of gescheiden van tafel en bed
vader of adoptiefvader
moeder of adoptiefmoeder.
8.7 Wijzigen van het geslacht
We zeiden het al: het geslacht kan niet gewijzigd worden.
De structuur van de database is voor een groot deel gebaseerd
op het geslacht van de personen, en daar kan niet zo maar iets
aan veranderd worden. Wijziging zou eventueel nog toelaatbaar
zijn bij personen die zelf geen kinderen hebben en niet ge-
trouwd zijn, maar het programma biedt daarvoor geen mogelijk-
heden. De volgende manier werkt wel:
Voer het record af, door alle namen en ouders en kinderen
weg te halen, en vervolgens op Ctrl Delete te drukken.
Voer de persoon opnieuw op, uiteraard met het juiste
geslacht. Hij krijgt dan het hoogste nummer in de database.
Combineer het nieuwe record met het afgevoerde record
(zie het hoofdstuk Combineren). Daarmee is het nummer onge-
wijzigd.
Er blijft nu nog een leeg record aan het einde van de
database. Dit kan desgewenst met COMPREL worden verwijderd.
12
9 Toevoegen
Stel dat u een relatie (geen huwelijksverbintenis) wil
leggen tussen twee personen die zich reeds in de database
bevinden. U wil bijvoorbeeld opgeven dat 234 een zoon is van
456. U selecteert dan 234, drukt op F12 en geeft op dat 456
de vader of moeder is. Dat is alles. Maar als u een persoon
aan de database wil toevoegen, dan heeft u een van de onder-
staande Alt-toets-functies nodig. Dat geldt ook als u een
huwelijksverbintenis wil leggen tussen twee personen die al in
de database staan.
Selecteer allereerst de persoon aan wie u een relatie wil
toevoegen. Kies nu tussen:
Alt F1: voeg vader toe, alleen mogelijk indien de persoon
nog geen vader heeft. Er wordt nu een persoon toegevoegd, en
u kan de gegevens muteren. De achternaam wordt gecopieerd
maar kan veranderd worden.
Alt F2: voeg moeder toe. Dat gaat op de zelfde manier,
maar de achternaam wordt niet gecopieerd.
Alt F3: voeg een zoon toe. Van de toegevoegde zoon is
maar één ouder bekend, de andere ouder mag u zelf invoeren.
Het adres en de geboorteplaats worden gecopieerd, (de geboor-
teplaats uit de woonplaats van de ouder). Is de bekende ouder
een man, dan wordt ook de achternaam gecopieerd.
Veel mooier is het Alt F3 te gebruiken terwijl er een
huwelijksverbintenis (met een knipperend hartje dus) geselec-
teerd is: in dat geval zijn beide ouders bekend. De achter-
naam wordt gecopieerd van de vader, het adres en de geboorte-
plaats van de moeder.
Alt F4: voeg een dochter toe. Hiervoor geldt hetzelfde
als voor Alt F3.
Alt F5: voeg een huwelijksverbintenis toe. Er zijn twee
mogelijkheden: de huwelijkspartners staan allebei reeds in de
database, of een van beide moet worden toegevoegd.
Selecteer de ene partner. Bevindt de andere partner zich
reeds in de database, zorg dan dat u zijn/haar nummer kent.
Druk op Alt F5. Voer eerst de gegevens van de verbintenis in,
dus plaats en datum van het huwelijk. Merk op dat het nummer
van de ene huwelijkspartner reeds is ingevuld, en van de
andere nog niet. Drukt u nu op F12, dan krijgt u de gelegen-
heid de gegevens van de andere huwelijkspartner in te voeren.
Als u echter, voordat u op F12 drukt, het nummer opgeeft van
de andere huwelijkspartner, dan wordt de andere partner niet
opgevoerd.
Tijdens het toevoegen van een huwelijksverbintenis krijgt
u hulp van een boodschap op de onderste regel.
Toevoegen is definitief! Het is daarom niet mogelijk het
opvoeren met Esc af te breken. Om ongelukjes te voorkomen is
het dan ook niet mogelijk gemaakt toevoegen met de muis te
starten: u moet de Alt-toets gebruiken. Als u een huwelijks-
verbintenis legt tussen twee personen die beide reeds in de
database staan, dan is het dus belangrijk dat u meteen het
nummer van de andere partner opgeeft, zodat die partner niet
alsnog wordt opgevoerd.
Wil u toch een record verwijderen? Verwijder dan alle
relaties van dat record (kinderen en ouders), resp. huwelijks-
13
partners en verwijder ook de namen. Druk dan op Ctrl Delete.
Het record wordt nu gemarkeerd als `leeg', maar het wordt niet
direct opnieuw gebruikt. Draait u het hulpprogramma COMPREL,
dan wordt het record verwijderd. Ook is het mogelijk met de
Combineerfunctie het record opnieuw te gebruiken.
10 Controle
Als u op F6 drukt (dit kan ook met de muis) dan gaat het
programma de geboorte- en sterfdata controleren op juistheid.
De controle begint met het geselecteerde record, en
vandaar op nummervolgorde. Wordt een fout gevonden, dan
verschijnt een foutmelding op de onderste regel, en de betref-
fende persoon wordt geselecteerd.
De foutmelding begint vaak met het nummer van een andere
persoon, en eindigt op een instructie. Bijvoorbeeld: nummer
1322 wordt geselecteerd, en onderaan staat:
1333 twee kinderen kort na elkaar, druk op F2 F3.
Dat betekent dat 1322 en 1333 broers of zussen zijn die
binnen negen maanden geboren zijn. Als u de instructie op-
volgt, dan ziet u via F2 de moeder, en dan via F3 beide kinde-
ren.
De controle geschiedt momenteel nog alleen op de eerste
datum. De tweede datum wordt genegeerd.
Momenteel wordt gecontroleerd op:
leeftijd van overleden personen (maximaal 125 jaar);
leeftijd van levende personen (maximaal 125 jaar geleden
geboren, kan alleen als de systeemklok correct staat);
leeftijd bij de geboorte van een kind (minimaal 15);
leeftijd bij een huwelijkssluiting (minimaal 15);
leeftijdsverschil tussen broers en zusters van dezelfde
moeder (minder dan 2 of meer dan 300 dagen).
Worden er geen fouten gevonden, dan toont het programma
de laatste persoon in de database zonder foutmelding.
Verbetert u de fout, dan kan u met F6 de volgende fout
zoeken. Verbetert u de fout niet, druk dan eerst op Page
Down, en daarna op F6 om de volgende fout te vinden.
14
11 Zoeken
Druk op F7 en de zoekfunctie start. Er verschijnt een
scherm dat lijkt op het muteerscherm, doch (indien mogelijk op
uw computer) niet met een rode maar een gele rand. Voer de
gegevens in van de gezochte persoon en druk op F12. Er wordt
nu gezocht vanaf de geselecteerde persoon tot het einde van de
database. De eerste persoon die aan de gevraagde gegevens
voldoet wordt geselecteerd.
Om verder te zoeken zonder de gegevens te veranderen,
drukt u natuurlijk op F7 en daarna op F12, maar het kan ook
kortweg met twee keer F7.
U behoeft slechts het eerste deel van de gezochte gege-
vens in te voeren. Dus als u de voornaam Leo opgeeft, dan
vindt het programma ook Leonard en Leopold.
Geeft u data op, dan wordt gezocht naar personen die
tussen de opgegeven data geboren of overleden zijn.
Veranderen van de legende met F8 is mogelijk maar zin-
loos. De zoekfunctie maakt namelijk geen onderscheid tussen
geboorte- en doopplaats, of tussen sterf- en begraafplaats.
De zoekfunctie vindt huwelijksrelaties evenzeer als personen.
15
12 Combineren
12.1 Inleiding
Vroeg of laat zal u ontdekken dat eenzelfde persoon
dubbel in de database staat. Vooral als u twee databases
heeft samengevoegd (met COMPNAM) zal dit voorkomen. Er is dan
ook een functie aanwezig om twee records te combineren tot
een.
Om te kunnen combineren is het gewenst dat de gegevens
van de twee records niet strijdig zijn. Wat houdt dat in? We
gaan uit van het volgende voorbeeld:
nummer: 8
naam: meijer
bert
geboren: amsterdam 03-08-1845 31-12-1850
overl: 09-09-1890 31-12-1890
beroep: smid
vader: 28
moeder:
nummer: 90
naam: meyer
bertus
geboren: amsterdam 01-11-1849 08-08-1855
overl: hoorn 01-01-1910 31-12-1910
beroep:
vader: 29
moeder: 38
Twee records, nummer 8 en nummer 90, voor de zelfde
persoon.
De voornaam en de achternaam zijn strijdig, want Meijer
is niet het zelfde als Meyer en Bert is niet het zelfde als
Bertus.
De geboorteplaats is niet strijdig, want zowel bij 8 als
bij 90 staat Amsterdam.
De overlijdensplaats is niet strijdig, want bij 8 is geen
plaats ingevuld.
Het beroep is ook niet strijdig, want bij 90 is geen
beroep ingevuld.
De vader is strijdig, de moeder is niet strijdig.
De geboortedatum is niet strijdig, we kunnen concluderen
dat die tussen 01-11-1849 en 31-12-1850 moet liggen.
De overlijdensdatum is volgens 8 vóór december 1890 en
volgens 90 na januari 1910, en dat is strijdig.
Het combineren van gegevens die niet strijdig zijn is
voor het programma een eenvoudige zaak. Als de geboorte- en
sterfdata strijdig zijn, dan kiest het programma de uiterste
data, in dit geval dus 09-09-1890 31-12-1910. Voor de overige
strijdige gegevens is uw hulp nodig.
Strijdig geslacht: Als het geslacht strijdig is, dan
wordt er niet gecombineerd.
Strijdige ouders: Als de ouders strijdig zijn, dan
moeten we wel concluderen dat het om dezelfde personen gaat.
16
Nummer 8 en nummer 90 in het bovenstaande voorbeeld zijn de
zelfde persoon, hun vaders zijn nummer 28 en 29, en dus zijn
28 en 29 ook de zelfde persoon. Het programma eist nu dat
eerst de vaders worden gecombineerd.
Het spreekt vanzelf dat voor het combineren van de ouders
ook vereist is dat de grootouders niet strijdig zijn. Is er
een uitgebreid strijdig voorgeslacht, dan kan het combineren
een langdurige klus worden. Er kan echter op elk moment (met
Esc) gestopt worden om de volgende dag verder te gaan.
Strijdige namen, geboorte-, sterfplaats en beroep: Het
programma toont de gegevens en vraagt u er een te kiezen.
En dan de kinderen. Kinderen zijn altijd strijdig, het
is immers niet mogelijk dat twee personen van het zelfde
geslacht de zelfde kinderen hebben. Bij het combineren worden
alle kinderen van de twee personen samengevoegd. Daar zitten
dan waarschijnlijk doublures tussen die ook gecombineerd
moeten worden. Het programma herinnert u daar niet aan.
17
12.2 Combineren
Selecteer een van de records die u wil combineren en druk
op Alt F12. Heeft u een CGA- of VGA-scherm, dan wordt de rand
paars, om aan te geven dat dit de combineerfunctie is. Tik nu
het nummer in van het andere record. Dit record verschijnt nu
op de onderste helft van het scherm.
Als de gekozen personen strijdige ouders hebben, dan
vraagt het programma u eerst om met F1 de vaders of met F2 de
moeders op te roepen, zodat die gecombineerd kunnen worden.
Na het combineren van de ouders komt u vanzelf weer bij de
oorspronkelijke records.
Zijn de ouders van de records op het scherm niet strij-
dig, dan kan u ze met F12 combineren.
Zijn de namen, de geboorte- en sterfplaats en het beroep
in het ene record niet ingevuld, dan neemt het programma
automatisch de gegevens uit het andere record. Zijn deze
gegevens strijdig, dan worden ze op het scherm getoond met een
knipperend pijltje er voor. U kan het pijltje verplaatsen met
een willekeurige toets en als het naar de gewenste tekst wijst
drukt u op Enter. Kiezen met de muis kan ook, maar steeds
alleen voor de rubriek met het knipperende pijltje.
(Ik ben nog niet tevreden met deze werkwijze. Als iemand
een goed idee heeft, dan houd ik me aanbevolen.)
Zijn de geboorte- en sterfdata niet strijdig, dan doet
het programma de beste veronderstelling. Is nummer 8 geboren
ergens tussen 1845 en 1850 en nummer 90 tussen 1849 en 1855,
dan is de conclusie tussen 1849 en 1850. Zijn de data strij-
dig, dan neemt het programma de uiterste data.
Tenslotte worden de gecombineerde gegevens getoond ter
beoordeling. Druk op een willekeurige toets.
Heeft u nu de records gecombineerd die u combineren wilde
of waren het voorouders? In het eerste geval is het combine-
ren beëindigd, in het tweede geval gaat het combineren bij de
jongere generatie verder totdat de oorspronkelijk gekozen
records gecombineerd zijn.
Het gecombineerde record heeft het nummer van het record
dat bovenop het scherm staat, dat is het record dat u eerst
selecteerde. Het record dat onder staat wordt als `leeg'
gekenmerkt. Hierop is één uitzondering: zie het hoofdstuk
`nummerwijziging'.
Combineren kan te allen tijde met Esc worden onderbroken.
12.3 Valt er nog meer te combineren?
Bij het combineren worden alle kinderen van de twee
personen samengevoegd. Het gevolg is wellicht dat alle kinde-
ren dubbel vermeld zijn en dat is niet de bedoeling. Drukt u
op Ctrl F12, dan zoekt het programma naar dergelijke gevallen.
De combineerfunctie start automatisch en kan desnoods met Esc
worden onderbroken.
Deze functie is alleen beschikbaar als de F12-toets op uw
computer bruikbaar is.
18
13 Afvoeren
Om een record af te voeren moet u eerst alle namen en
relaties verwijderen. Er mogen dus geen kinderen en ouders
meer zijn. Daarna drukt u op Ctrl Delete. Het record krijgt
nu het kenmerk `leeg'. In plaats van het geslacht staat er
een =. Het record wordt echter niet vanzelf opnieuw gebruikt
en u kan ook geen gegevens meer invoeren. Dat kan wel met de
functie `Nummerwijziging' en met het programma COMPREL.
14 Nummerwijziging
Het is mogelijk het nummer van een record te veranderen,
maar dan moet het nieuwe nummer wel vrij zijn, d.w.z. dat het
het kenmerk `leeg' moet hebben.
Combineert u nu (zie de functie `combineren') het lege
record met een bestaand record, dan worden de gegevens van het
bestaande record in het lege record geplaatst. Het maakt in
dit geval niet uit in welke volgorde u de twee records op-
geeft.
19
15 Functietoetsen
15.1 Samenvatting
Terwijl een record geselecteerd is, d.w.z er staat een
persoon of een huwelijksverbintenis op de bovenste helft van
het scherm, en geen enkele tekst heeft de kleur voor variabele
tekst:
F1, klik op F1, klik op naam: selecteer de vader van
de geselecteerde persoon, respectievelijk de man van de
geselecteerde huwelijksrelatie.
F2, klik op F2, klik op naam: selecteer de moeder
van de geselecteerde persoon, respectievelijk de vrouw
van de geselecteerde huwelijksrelatie.
F3, F4 of F5, of klik op F3 F4 F5: toon de kinderen
en partners van de geselecteerde persoon, respectievelijk
de kinderen uit het geselecteerde huwelijk.
F6: controleer de data van de geselecteerde persoon
en vergelijk ze met zijn kinderen, en met de jongere
broer of zus. Indien de data in orde zijn wordt verder
gegaan met het volgende record in de database tot een
fout wordt gevonden.
F7: zoek op naam.
F8, klik op F8, klik op bovenste regel: nummer in-
voeren van het volgende record dat geselecteerd moet
worden
Page Up: selecteer vorige record in database.
Page Down: selecteer volgende record in database.
Ctrl Delete: markeer het record `leeg' (mits er geen
namen en relaties in staan.
F12, klik op F12: muteer het geselecteerde record.
Als u klikt op de bovenste helft van het scherm (niet op
de eerste regel en niet op de naam van de ouders) dan
gaat u ook naar de muteerfunctie, en de cursor gaat met-
een naar het aangeklikte veld.
Ctrl F1: toon de kwartierstaat van de geselecteerde
persoon.
Ctrl F3: toon de stamboom van de geselecteerde
persoon.
Ctrl F5: toon de zelfde kwartierstaat of stamboom
die het laatst met Ctrl F1 of Ctrl F3 werd gevraagd (e-
ventueel bijgewerkt).
Esc: terug naar vorige geselecteerde record.
F8 F1: stoppen.
Alt F1: voeg vader toe.
Alt F2: voeg moeder toe.
Alt F3: voeg zoon toe.
Alt F4: voeg dochter toe.
Alt F5: voeg een huwelijksverbintenis en een partner
toe.
Alt F12: combineren.
Tijdens het muteren (algemeen):
Enter, pijltje omlaag: klaar met dit veld, ga naar
het volgende veld.
Pijltje omhoog: klaar met dit veld, ga naar het
vorige veld.
Pijltjes links en rechts: verplaats cursor.
20
Klik op een veld: klaar met dit veld, ga naar het
aangeklikte veld.
Esc, klik op Esc: gooi wijzigingen weg, stop met
muteren.
F12, klik op F12: schrijf wijzigingen naar schijf,
stop met muteren.
Tijdens het muteren van een datum:
F9: datum is niet van toepassing, leeft nog, niet
gescheiden.
F10 datum is niet bekend.
F11 datum is precies bekend, eerste en tweede datum
zijn dus dezelfde.
Tijdens het muteren van een achternaam, voornaam, beroep of
adres:
F1: zelfde als van de vader
F2: zelfde als van de moeder
F3 (meermalen): zelfde als een van de "kinderen"
F5 (meermalen): zelfde als een van de "broers" of
"zusters"
Delete: verwijder het teken waar de cursor staat.
Insert: zet Insert-modus aan/uit, zodat tekens wor-
den tussengevoegd.
Tijdens het muteren van een plaatsnaam:
F1 (meermalen): geboorte-, overlijdens- of woon-
plaats van de vader, resp. bruidegom
F2 (meermalen): geboorte-, overlijdens- of woon-
plaats van de moeder, resp. bruid
F3 (meermalen): geboorte-, overlijdens- of woon-
plaats van een van de "kinderen".
F5 (meermalen): geboorte-, overlijdens- of woon-
plaats van een van de "broers" of "zusters".
F8: verander de legende: geboren versus gedoopt;
overleden versus begraven; gehuwd versus onder-
trouwd; gescheiden versus gescheiden van tafel en
bed.
F11: geboren en gestorven in de zelfde plaats.
Delete: verwijder het teken waar de cursor staat.
Insert: zet Insert-modus aan/uit, zodat tekens wor-
den tussengevoegd.
Tijdens het muteren van een vader of moeder:
F8: verander de legende vader of moeder in adoptief-
vader of -moeder.
Tijdens het combineren:
Esc: stop met combineren.
F1: (alleen als daarom gevraagd wordt) toon de
vaders.
F2: (alleen als daarom gevraagd wordt) toon de
moeders.
F12: (alleen als daarom gevraagd wordt) begin
combineren.
21
15.2 Regelmaat
Merk op dat er regelmaat is in de functietoetsen F1 tot
en met F5
F1: selecteer vader
Ctrl F1: kwartierstaat (voorouders)
Alt F1: voeg vader toe.
F1 (muteren): copieer van de vader
F1 (combineren): combineer de vaders.
F2: selecteer moeder
Ctrl F2: zelfde als Ctrl F1
Alt F2: voeg moeder toe.
F2 (muteren): copieer van de moeder
F2 (combineren): combineer de moeders.
F3: kinderen en partners
Ctrl F3: stamboom (afstammelingen)
Alt F3: voeg zoon toe
F3 (muteren) copieer van de kinderen
F4: zelfde als F3
Ctrl F4: zelfde als Ctrl F3
Alt F4: voeg dochter toe
F4 (muteren) copieer van de kinderen
F5: zelfde als F3
Ctrl F5: herhaal stamboom of kwartierstaat
Alt F5: voeg huwelijksrelatie en partner toe
F5 (muteren) copieer van de "broers"
16 Randkleuren
Randkleuren zijn alleen beschikbaar bij CGA of VGA met
kleurenscherm.
Blauw: opvragen
Rood: muteren en toevoegen
Paars: combineren
Geel: zoeken
22
17 Problemen
V. Ik selecteer iemand, maar zijn kinderen verschijnen niet op
de onderste helft van het scherm.
A. Zet ScrollLock uit en selecteer opnieuw.
V. Ik wil andere personen selecteren terwijl de onderste helft
van het scherm niet verandert.
A. Zet ScrollLock aan en maak geen gebruik van F3, F4 of F5.
V. Er verschijnt niets op het scherm. Met F8 F1 stopt het
programma.
A. Lees het hoofdstuk Video-Installatie. Het videosegment is
waarschijnlijk niet goed.
V. Er verschijnt niets op het scherm, en de computer gaat
helemaal vastzitten.
A. Lees het hoofdstuk Overige Installatie. Geef N op bij de
vraag naar Int 16 functie 10.
V. F11 en F12 komen niet voor op mijn toetsenbord.
A. Gebruik in plaats van
Ctrl F9 F11
Ctrl F10 F12
Alt F10 Alt F12
V. F11 en F12 zijn wel aanwezig, maar ze werken niet.
A. Lees het hoofdstuk Overige Installatie en geef J op bij de
vraag naar Int 16 functie 10. Heeft dat niet het gewenste
effect, geef dan N op en zie de vorige vraag.
V. Het cijfer nul is niet om aan te zien.
A. Lees het hoofdstuk Video-Installatie.
V. De muis is soms niet zichtbaar.
A. Lees het hoofdstuk Video-Installatie.
V. Hij zegt `tweede datum is eerder dan eerste'.
A. Druk op Esc. De cursor springt naar één van de data. Druk
op Enter. De cursor springt naar een andere datum. Die twee
data zijn de boosdoeners.
V. Het invoeren van een naam lukt niet.
A. Het naambestand is vol, maximum is 1M, 1048576 bytes.
Draai COMPNAM. Waarschijnlijk is het naambestand nu wat
kleiner, zodat er weer ruimte is.
V. Ik wil de tekst in een andere taal en de presentatie van de
data bevalt me niet.
A. U kan kiezen tussen Engels of Nederlands. De presentatie
van de datum verandert daarbij ook van MM-DD-JJJJ in DD-MM-
JJJJ. De keuze hangt af van de COUNTRY-regel in CONFIG.SYS.
Lees uw DOS-handleiding. Sommige boodschappen (zoals bij in-
stallatie) zijn altijd in het Engels.
Kiest u in CONFIG.SYS een ander land dan 1 of 31, geef dan de
bestanden met de extensie .NAR en .NAS een passende andere
naam.
23
18 Video-installatie
18.1
NOACH tracht zelf uit te zoeken welke video-adapter u
heeft. Voor alle zekerheid kan u ook zelf opgeven wat uw
wensen zijn.
Zorg ervoor dat NOACH.COM in de default-directory staat.
Start het programma door het commando NOACH -V in te toetsen.
Nu begint de installatie. Er worden drie functies uitge-
voerd: video-adapter, videosegment, en schermkleuren.
18.2 Video-adapter.
De eerste vraag van het programma is naar het type video-
adapter. Toets in V voor VGA, E voor EGA, M voor overige
(MDA, CGA of Hercules). Het effect is te zien aan de rij
cijfertjes, en soms veranderen ook de proporties van het
scherm. Probeer de drie letters V, E en M en druk op Enter
als u tevreden is.
Heeft u een EGA- of VGA-kaart, dan behoort het cijfer nul
te worden getoond zonder schuine streep erdoor. Is dat niet
het geval, dan wil ik graag weten hoe die rij cijfertjes eruit
ziet.
De letter die u het eerst ziet is de instelling volgens
de vorige installatie, of de mening van Noach. Vaak is dat de
juiste!
Verandert u deze instelling, dan wordt vanzelf ook de
instelling voor videosegment en schermkleuren veranderd. Maar
het staat u vrij deze gegevens weer in iets anders te verande-
ren.
Geeft u V, E of M op, dan zal Noach voortaan niet meer
zelf uitzoeken wat het type is van uw video-adapter.
U kan ook een vraagteken intoetsen, in dat geval zal
Noach weer zelf uitzoeken wat het type is van uw adapter.
Geeft u een vraagteken op dan stopt de video-installatie
meteen. Geeft u V, E of M op, dan gaat de video-installatie
verder met de functies videosegment en schermkleuren. Het is
dus niet mogelijk een vraagteken te combineren met videoseg-
ment en schermkleuren naar keuze.
18.3 Videosegment.
De volgende vraag is naar het videosegment. Voor compu-
ters met een kleurenmonitor moet hier vaak B800 staan, voor
andere computers vaak B000 of een andere waarde. Is de ge-
toonde waarde de juiste (wat meestal het geval is), dan drukt
u op Enter. Is de getoonde waarde niet juist, type dan de
juiste waarde in en druk op Enter. N.B. sommige onjuiste
waarden veroorzaken een system-crash.
Nu moeten op het scherm onder andere twee balken komen
beladen met de letter c. Is dat niet het geval, dan is waar-
schijnlijk het videosegment verkeerd opgegeven: druk op Esc en
probeer het opnieuw.
24
18.4 Schermkleuren.
Nu komt het leukste deel van het installatieprogramma:
het aanpassen van de schermkleuren.
Boven op het scherm staat een voorbeeld van hoe het
wordt. Er staan hier drie velden: de legende, de vaste tekst
en de variabele tekst. Een knipperend pijltje wijst naar een
van de velden.
Met legende bedoelen we de tekst die altijd op het scherm
staat, zogezegd te tekst die is voorbedrukt. Ook de menutekst
valt hieronder. Voorbeeld: grijs op zwart.
Met vaste tekst bedoelen we alle gegevens van een persoon
die op het scherm worden getoond en niet gemuteerd worden.
Voorbeeld: bruin op zwart resp. wit op zwart.
Met variabele tekst bedoelen we een regel tekst die u wil
veranderen. Om een van de kinderen van een persoon te kiezen
wordt ook de kleur voor variabele tekst gebruikt. Sommige
foutboodschappen en andere mededelingen komen eveneens in deze
kleur. Voorbeeld: groen op blauw resp. zwart op wit.
Onderop het scherm staan nu een korte gebruiksaanwijzing
en twee balken met alle beschikbare voor- en achtergrondkleu-
ren. Een pijltje wijst naar dezelfde kleur die ook door het
knipperende pijltje boven wordt aangewezen.
Druk op de cursortoetsen op en neer. Het knipperende
pijltje gaat naar een ander veld. Het pijltje beneden beweegt
mee, zodat het steeds naar de juiste kleur wijst.
Druk nu op de cursortoetsen links en rechts. Het knippe-
rende pijltje boven blijft staan, maar het pijltje beneden
gaat naar een andere kleur, en het veld dat door het knippe-
rende pijltje wordt aangewezen verandert van kleur.
Het pijltje beneden wijst steeds naar een van de twee
balken. Om het pijltje naar de andere balk te krijgen beweegt
u het pijltje naar links of naar rechts tot buiten de balk.
Het gaat dan vanzelf verder in de andere balk.
Het kiezen van een kleur in een van de twee balken kan
ook met de muis.
Voor de legende en de vaste tekst wordt zwart als achter-
grondkleur aanbevolen. Natuurlijk kiest u niet de zelfde
kleur voor achter- en voorgrond, want dan ziet u niets.
Verder merkt u misschien dat op sommige kleuren de muis on-
zichtbaar is, en deze kan u beter vermijden.
Voor legende en vaste tekst mag u de zelfde kleur kiezen.
Voor de variabele tekst wordt een afwijkende kleur aanbevolen.
Heeft u een monochroom scherm, dan werkt deze functie in
principe niet anders, al zal de verscheidenheid van kleuren
wat minder zijn. Druk op Enter als de kleuren naar tevreden-
heid zijn.
De video-installatie is nu voltooid. De veranderingen
worden in het programma zelf (in NOACH.COM dus) geschreven.
25
18.5 Overige installatie
Werkt Noach in het geheel niet, probeer dan het commando
NOACH -I. Er wordt dan gevraagd of voor het aansturen van het
toetsenbord gebruik kan worden gemaakt van Int 16 functie 10.
Deze functie is op sommige computers nodig om de toetsen F11
en F12 te gebruiken, maar blijkt namelijk op andere computers
problemen te geven.
Heeft u een `klein' toetsenbord, dan geeft u N op (J
heeft geen zin).
Heeft u een `groot' toetsenbord, probeer dan J. Blijkt
NOACH niet te werken, start dan NOACH -I en maak er N van.
Het programma zelf (NOACH.COM dus) wordt volgens uw wens
gewijzigd.
19 Creatie
Het moet natuurlijk mogelijk zijn een nieuwe database te
maken. Hiertoe dient het programma CREATE. Het programma
noemt eerst de naam van de nieuwe database en vraagt om uw
toestemming om verder te gaan. Die toestemming bestaat uit:
Alt F1. Bij elke andere toets stopt het programma weer.
Mocht iemand anders toevallig dit programma starten en
heeft hij de gebruiksaanwijzing niet gelezen, dan zal de kans
klein zijn dat hij Alt F1 weet te vinden. Hierdoor wordt
voorkomen dat het programma onbedoeld gestart wordt, waardoor
belangrijke gegevens verloren zouden kunnen gaan.
De nieuwe database bevat reeds één record, een man,
zonder naam, met nummer 1.
Start nu NOACH, kies nummer 1 en F12 en voer de gegevens
van een man in. Voeg daarna (met Alt F?) meer personen toe.
Let wel: de eerste persoon kan niet een vrouw zijn, omdat het
geslacht niet gewijzigd kan worden.
20 Conversie
Het programma CONVERT zorgt voor diverse conversies. U
start dit programma met het commando CONVERT XXXX, waarin XXXX
de NOACH-databasenaam is.
Daarna kiest u met de pijltjes en de Enter-toets welke
conversie u wil verrichten.
20.1
Heeft u al eerder met Noach gewerkt in een oudere versie
(1.3 of eerder), dan moet uw database geconverteerd worden.
Er wordt o.a. een .ADR bestand toegevoegd.
26
20.2
Heeft u een database in het formaat van Phillip Brown,
dan kan u deze converteren.
Dit programma gebruikt als invoer de files FAMILY.NAM,
.OTH en .ADR. Zorg dus dat uw invoer deze namen heeft. De
databasenamen worden op het scherm getoond en het programma
wacht op uw toestemming om verder te gaan. Die toestemming
bestaat uit Alt F1. Bij elke andere toets stopt het programma
weer.
20.3
Er kan ook worden geconverteerd van en naar het GEDCOM-
formaat. De GEDCOM-file heeft de zelfde naam als uw database,
doch met de extensie .GED. Hierover meer in het volgende
hoofdstuk.
27
21 Het GEDCOM-protocol
Conversie van Noach naar Gedcom v.v.
Het Gedcom-protocol is ontworpen om informatie tussen genealo-
giesystemen uit te wisselen. Men mag dan ook verwachten dat
Gedcom ruimte biedt aan alle soorten informatie. Bij conver-
sie naar Gedcom (export) mag geen informatie verloren gaan.
Bij het programmeren van de Gedcom-Noach-conversie ging ik uit
van de hieronder genoemde documenten, die successievelijk in
mijn bezit kwamen.
1 Gens Humana juni 1990
2 Personal Ancestral File GEDCOM specifications
June 8, 1988, met begeleidende brief van H.Hijdra
3 The GEDCOM Standard Release 4.0 August 1989.
4 Appendix bij (3)
5 Voorstel GEDCOM-NL met voorwaarden van J.C.Schoone
30 apr 1990
Document (1) bevat maar weinig informatie. Ik heb het niet
meer gebruikt nadat ik de overige documenten ontving.
Document (2) is waarschijnlijk wat verouderd. Het is nu
bepaald onvolledig. Het bevat nogal wat termen (zoals Sealed,
Bic, Cleared, Submitted, Completed, Endowment) die misschien
voor een Mormoon overduidelijk zijn, maar voor mij niet.
Document (2) schrijft voor dat bij import alle tekens op de
letters moeten worden weggelaten. Dus áàäâ wordt aaaa. Dit
bevalt mij niet. Het document vermeldt niet wat de juiste
tekens zijn. De karaktersets van IBMPC en ANSI zijn mij
bekend. ANSEL is beschreven in document (2), MacIntosh zal ik
nog wel eens uitzoeken. Leve de normalisatie!
Document (3) bevat een aantal eenvoudige voorbeelden en voor
de belangrijkste tags een syntaxisbeschrijving.
Document (4) bevat een definitie van alle Tags die gebruikt
mogen worden. Daarbij staan definities die soms nogal overbo-
dig zijn (zoals Father: a male parent). Een duidelijke syn-
taxis-beschrijving ontbreekt echter, zodat het gebruik van de
meeste tags raadselachtig blijft. De tags worden op een
slordige manier in groepen verdeeld: FAMS staat in geen enkele
groep, FATH en MOTH staan in verschillende groepen, RACE en
COLO staan ook in verschillende groepen.
Document (5) definieert een Nederlandse standaard, welke in
een aantal opzichten afwijkt van de andere documenten. Opmer-
kelijk is de tag REGS, waar document (4) MARB gebruikt.
De heer van der Schoot zei mij dat er in 1991 een vergadering
is geweest van alle programmerende leden van de Genealogie
gebruikersgroep, waarin Gedcom besproken werd. Voor mij was
dat een reden om boos te worden, waarom was ik voor die verga-
dering niet uitgenodigd?
Ik veronderstel echter dat document (5) verband houdt met deze
vergadering. In dat geval was de vergadering niet in 1991
maar in 1990, en toen was ik nog geen lid van de gebruikers-
groep.
EXPORT Noach naar Gedcom
28
1 Submitter record wordt niet gegenereerd
2 Submission record wordt niet gegenereerd
3 Volgnummer voor tweelingen e.d. wordt niet gegenereerd, het
volgnummer gaat verloren. De volgorde blijft echter gehand-
haafd. Bij import worden per gezin nieuwe volgnummers gege-
nereerd, volgens de volgorde in het GEDCOM-bestand.
4 Kinderen waarvan de ouders niet met elkaar getrouwd zijn, of
waarvan éen ouder onbekend is, worden opgelost door bij het
kind tags FATH of MOTH op te nemen. De tags FATH en MOTH
worden niet gegenereerd voor normale gezinnen.
5 Adoptie. Er is een tag ADOP, maar die dient om plaats en
tijdstip van adoptie op te nemen, niet om aan te geven welke
ouder de adoptie-ouder is. Bij export wordt een adoptie-ouder
als echte ouder beschouwd. Ik zoek nog naar een oplossing
voor dit probleem.
IMPORT Gedcom naar Noach
Tags kunnen in hoofdletters of kleine letters staan.
Spaties en tabs mogen voorkomen aan het begin van de regel.
Minstens een spatie of tab moet voorkomen tussen niveaunummer,
cross-reference, tag, waarde.
Regels worden gescheiden door CR, LF, FF of een combinatie
daarvan. Lege regels zijn toegestaan.
De volledige header wordt genegeerd, behalve CHAR.
CHAR MacIntosh werkt nog niet.
Doop wordt genegeerd, indien geboorte aanwezig is.
Begrafenis wordt genegeerd, indien dood aanwezig is.
Ondertrouw wordt genegeerd, indien huwelijk aanwezig is.
Scheiding van tafel en bed wordt genegeerd, indien scheiding
aanwezig is.
De tags FAMP, FAMS en FAMC worden genegeerd, verondersteld
wordt dat de zelfde informatie ook in het FAM-record kan
worden gevonden.
BAPL, BASM e.d. zijn identiek aan CHR, met een uitgebreide
plaatstekst.
Cross-reference-identifier is verplicht bij INDI en FAM.
Ieder INDI-record resulteert in een record voor een persoon in
de database.
Ieder FAM-record resulteert in een record voor een huwelijks-
relatie in de database. Betreft het een valse huwelijksrela-
tie (HUSB of WIFE ontbreekt), dan wordt dit record als 'leeg'
gemarkeerd. Eventueel kan het met COMPREL worden afgevoerd.
De volgorde van records in de database is gelijk aan de volg-
orde van INDI- en FAM-records in het Gedcom-bestand.
Bij een fout wordt gestopt.
Import werkt nog vrij traag, een snellere versie is in de
maak.
De volgende tags worden bij IMPORT herkend. Veel van deze
tags worden bij EXPORT niet gegenereerd.
1 HEAD
2 INDI
3 FAM
29
4
5 HEAD CHAR
6 INDI NAME
7 INDI SEX verplicht aanwezig
8 INDI BIRT
9 INDI CHR genegeerd indien BIRT aanwezig
10 INDI DEAT
11 INDI BURI genegeerd indien DEAT aanwezig
12 INDI OCCU alle tekst op lagere niveaux wordt eraan toege-
voegd
13 .... .... PLAC
14 .... .... DATE wordt gevolgd door een of meer van de vol-
gende:
(BEF of AFT) datum maand jaar
volgorde is willekeurig, bijv: 26 BEF 1991
MAY of BEF 26 MAY 1991, maar het jaar moet
minstens 32 zijn
met ABT weet ik nog geen raad
15 FAM MARR
16 FAM SEPA genegeerd indien DIV aanwezig
17 FAM DIV wordt genegeerd indien value N
18 FAM MARB genegeerd indien MARR aanwezig
19 FAM REGS gelijk aan MARB
20 INDI BAPL ongeveer gelijk aan CHR
21 INDI BAPM gelijk aan CHR
22 INDI BARM ongeveer gelijk aan CHR
23 INDI BASM ongeveer gelijk aan CHR
25 INDI FATH gelijk aan PARE, doch met controle van geslacht
24 FAM FATH gelijk aan HUSB
25 INDI MOTH gelijk aan PARE, doch met controle van geslacht
25 FAM MOTH gelijk aan WIFE
26 FAM HUSB
27 FAM WIFE
28 FAM CHIL kind van echtpaar
28 INDI CHIL kind van persoon
29 FAM SON gelijk aan CHIL, doch met controle van geslacht
29 INDI SON gelijk aan CHIL, doch met controle van geslacht
30 FAM DAU gelijk aan CHIL, doch met controle van geslacht
30 INDI DAU gelijk aan CHIL, doch met controle van geslacht
31 INDI PARE
32 INDI ADDR
32 FAM ADDR
33 INDI PHONE gelijk aan ADDR, alle informatie wordt
samengevoegd
33 FAM PHON gelijk aan ADDR, alle informatie wordt
samengevoegd
34 INDI RESI
34 FAM RESI
35 NOTE tekst wordt aan het hogere niveau toegevoegd
36 SOUR tekst wordt aan het hogere niveau toegevoegd
37 ALIA tekst wordt aan het hogere niveau (voornaam)
toegevoegd
38 CONT tekst wordt aan het hogere niveau toegevoegd
39 GROO gelijk aan HUSB
40 BRID gelijk aan WIFE
41 MARC ongeveer gelijk aan MARB
42 MARD gelijk aan MARR
43 MARL ongeveer gelijk aan MARB
30
44 MARS ongeveer gelijk aan MARB
45 STIL gelijk aan BIRT en DEAT
46 GIVN met SURN alternatief voor NAME
47 SURN met GIVN alternatief voor NAME
22 Compressie van de relaties
Bevinden zich lege records in het .REL bestand, dan
worden deze niet opnieuw gebruikt. Compressie is mogelijk met
het programma COMPREL. Dit programma wijzigt alleen het .REL
bestand, en zoekt daarin naar records die geen naam en geen
relaties hebben. Het record dat helemaal achteraan staat
wordt dan daarvoor in de plaats gezet. De nummering van de
records verandert dus.
Ook dit programma toont eerst de database-naam op het
scherm en wacht op uw toestemming. Deze toestemming bestaat
weer uit Alt F1.
Geeft u hierna het DIR commando, dan zal u zien dat het
relatiebestand niet kleiner is geworden. De vrijgekomen
ruimte wordt namelijk niet vrijgegeven. Maar worden later
records toegevoegd, dan zal het bestand in eerste instantie
niet groeien. Eventueel kan u COMPNAM starten, in dat geval
zal het nieuwe relatiebestand wèl kleiner zijn.
23 Compressie van de namen
Nadat u veel gemuteerd heeft zal het .NAM bestand veel
groter dan nodig zijn. Het kan gecomprimeerd worden met
COMPNAM. Dit programma bouwt de hele database opnieuw op.
Dit programma gebruikt als invoer de database genaamd
GENEA, tenzij u bij het opstarten een andere naam opgeeft. De
uitvoer heeft altijd de naam COMPRESS.
De database COMPRESS mag niet bestaan. Doe dus eerst DEL
COMPRESS.*.
Ook dit programma toont eerst de database-namen op het
scherm en wacht op uw toestemming. Deze toestemming bestaat
uit Alt F1. Bij elke andere toets stopt het programma weer.
Na voltooiing geeft u met REN de twee bestanden een
definitieve naam. Waarschuwing: het bestand COMPRESS.REL is
misschien even groot (misschien wat kleiner), maar zeker niet
gelijk aan het .REL-bestand dat als invoer diende. Als u het
ene .REL-bestand gebruikt met het andere .NAM bestand, dan
zijn de resultaten niet voorspelbaar.
31
24 Combineren van twee databases
Heeft u twee databases en wil u daar een enkele database
van maken, dan kan dat ook met het programma COMPNAM. Indien
de database COMPRESS namelijk al bestaat, dan wordt de uitvoer
eraan toegevoegd.
Nadat u accoord heeft gegeven met Alt F1 meldt het pro-
gramma dat COMPRESS al bestaat en vraagt opnieuw om accoord
met Alt F1.
DEL COMPRESS.*
COMPNAM JAN
AltF1
COMPNAM PIET
AltF1
AltF1
REN COMPRESS.* JANPIET.*
of:
COPY JAN.* COMPRESS.*
COMPNAM PIET
AltF1
AltF1
REN COMPRESS.* JANPIET.*
Hieruit blijkt wel dat COMPRESS niet mag bestaan als
COMPNAM alleen wordt gebruikt om een database te comprimeren.
32
25 Graad van verwantschap
Nadat u een groot bestand heeft aangelegd zal u ongetwij-
feld een persoon tegenkomen waarvan u zich afvraagt of die wel
in uw database thuishoort, en welke relatie hij heeft tot de
andere personen in uw database. Voor dit soort vragen is het
programma DEGREE aangelegd.
Dit programma voegt aan elk record in uw database een
byte toe waaruit de graad van verwantschap blijkt.
Syntaxis: C>DEGREE [<databasenaam>] /<nummer>
Start het programma en geef na een Duitse komma het
nummer op van iemand uit de database, desnoods van uzelf.
Deze persoon krijgt nu als graad van verwantschap het nummer
0. Zijn ouders en kinderen krijgen 1, zijn partner, kleinkin-
deren en grootouders 2, zijn schoonouders, ooms en tantes 3 en
zo verder.
Dit alles duurt even, want DEGREE moet een groot aantal
keren de database doorlopen en de cijfers op het scherm doen
misschien vermoeden dat het programma met een eindeloze taak
bezig is. Even geduld dus.
Start nu NOACH. U ziet dat nu dat de leeftijden verdwe-
nen zijn, en in plaats daarvan ziet u de graad van verwant-
schap, voorafgegaan door de letter G.
Bijvoorbeeld: heeft een persoon graad 12, en zijn vader
11, dan is de vader dichterbij nummer 0.
Ontbreekt bij een persoon de graad van verwantschap, dan
heeft deze persoon geen familierelaties met de persoon die
nummer 0 kreeg.
Om de graad van verwantschap weer uit de database te
verwijderen draait u opnieuw DEGREE, nu zonder een nummer op
te geven, dus volgens de syntaxis:
C>DEGREE [<databasenaam>]
De volgende keer dat u NOACH draait ziet u weer de leef-
tijden!
26 Controle
Het programma DATCHK leest de database en voert de zelfde
controles uit als wanneer u in NOACH op F6 drukt. Bovendien
wordt getest op de consistentie van de database. Het resul-
taat komt in een bestand met de extensie .CHK.
33
27 Printen
Het programma PRNOACH biedt de mogelijkheid gegevens te
printen. Het programma stelt de volgende vragen:
Kwartierstaat, Stamboom of gegevens van één persoon.
Uitgebreid of kort. Wordt lang gevraagd, dan worden er per
persoon ongeveer de zelfde gegevens geprint als die tijdens de
uitvoering van Noach op het scherm komen. Wordt kort ge-
vraagd, dan verschijnen alleen de namen.
Volgorde op generatie of structuur.
Welke persoon (nummer)?
Breedte van de gewenste uitvoer.
Deze vragen kunnen met het toetsenbord of met de muis
beantwoord worden.
De uitvoer gaat niet direct naar de printer maar naar een
bestand in de defaultdirectory. Dit bestand kan met het
MSDOS-commando PRINT of anderszins worden geprint.
28 Meer hulpprogramma's
Wensen en verlangens? Laat ze me weten. In elk geval
moeten er nog meer printprogramma's komen.
34
29 Bestandsnamen
U kan zoveel databases aanleggen als u wil.
Een database bestaat uit drie bestanden, met de zelfde
naam, en met de filetypes .REL, .ADR en .NAM. Er wordt ge-
dacht over een uitbreiding, waarbij het .NAM bestand wordt
opgesplitst in meer bestanden. Het principe blijft daarbij
gelijk.
Bij het opstarten van NOACH, of een ander programma, kan
een pad en een naam worden opgegeven. Dat is dan de naam van
de database. Wordt geen naam opgegeven, dan is de naam GENEA.
Zijn er meerdere databases in de defaultdirectory, en is
het niet duidelijk welke u wil gebruiken, dan laat Noach u
kiezen. Is er maar een database, dan gebruikt Noach die,
ongaqcht wat u opgeeft.
U kan, bijvoorbeeld, starten met het commando NOACH
PIERSON. De database bestaat dan uit PIERSON.REL, PIERSON.ADR
en PIERSON.NAM op de defaultdirectory. U kan ook starten met
NOACH C:\FAM\PIERSON. De defaultdirectory is dan niet van
belang.
In het algemeen wordt aangeraden de twee bestanden samen
op de zelfde schijf en de zelfde directory te zetten. Het is
echter mogelijk dat de bestanden op verschillende schijven of
directories staan. Dit is nodig als u alleen floppies heeft.
Hiertoe maakt u met een gewone editor (bijvoorbeeld
EDLIN) een bestand dat op twee regels de volledige namen van
de bestanden bevat. De extensies .NAM, .ADR en .REL zijn
verplicht. De inhoud van dat bestand is bijvoorbeeld:
A:\FAMILIE.NAM
B:\FAMILIE.REL
C:\FAMILIE.ADR
De naam van dit bestand mag u zelf kiezen, de extensie is
.USC. Geef nu bij het starten van NOACH de naam van dit
bestand op.
Samenvatting: als u NOACH start met (bijvoorbeeld) het
commando NOACH XXXXX, dan wordt eerst gezocht naar het bestand
XXXXX.USC, en hierin staan de bestandsnamen. Is dat bestand
er niet, dan zijn de bestandsnamen XXXXX.NAM, XXXXX.ADR en
XXXXX.REL.
En als u NOACH start met het commando NOACH, dan heeft
dat het zelfde effect als NOACH GENEA. Dit is de default-
databasenaam.
De volgorde van de regels is het .USC-bestand is niet van
belang, maar de extensies moeten correct zijn.
Start u NOACH zonder een databasenaam op te geven, dan is
de naam GENEA. Er wordt gebruik gemaakt van het bestand
GENEA.USC als dat op de defaultdirectory aanwezig is.
Samenvatting van de bestandsnamen die de diverse program-
ma's gebruiken:
COMPNAM: input: 1 zie commandoregel
2 GENEA
35
output: 1 COMPRESS
CONVERT van Phillip Brown naar NOACH:
input: FAMILY
output: 1 zie commandoregel
2 GENEA
overige conversies en overige programmas:
1 zie commandregel
2 GENEA
36
30 Geschiedenis
versie 1.0 26 oktober 1990
versie 1.1 november 1990
Schrikkeljaar-fout verbeterd (zie hierboven).
Hardware-cursor beter onzichtbaar.
Namen invoeren maximaal 1000 tekens (was 70).
Mogelijkheid tekens te verwijderen (met Delete-toets).
Na iedere mutatie worden de bestanden gesloten en weer
geopend. Dit is veiliger bij netuitval e.d. Het geeft wel
een merkbare vertraging.
Van geboorte- en sterfplaatsen worden ook bij het muteren
48 tekens getoond. Bij versie 1.0 waren dat 70 tekens waar-
door de data tijdelijk onzichtbaar werden.
F3 van een huwelijksverbintenis toont de kinderen uit dat
huwelijk.
Op de onderste helft van het scherm komen nu ook de
nummers van de ouders.
Het is toegestaan dat een van de twee data een onbekende
waarde heeft. Zodoende kan men opgeven dat iemand vóór of na
een bepaalde datum is geboren of gestorven. Bij versie 1.0
werd de tweede datum automatisch gelijk aan de eerste.
Controle van data toegevoegd.
COMPNAM werkt nu veel sneller.
Muteren starten met de muis.
Graad van verwantschap en leeftijd en volgnummer ver-
plaatst op het scherm.
Combineren.
versie 1.2 januari 1991
PRCARD
DATCHK
Onmiddellijk tonen van de kinderen als ScrollLock uit-
staat.
Copiëren van namen, beroep, plaatsnaam van ouders en
kinderen.
Mogelijkheid tekens tussen te voegen (met Insert-toets).
Er wordt gecontroleerd op vollopen van de bestanden.
Gebruik van de hardware-cursor.
Variabele legenden: gedoopt, begraven, ondertrouwd,
gescheiden van tafel en bed, adoptiefouders.
Naar het voorbeeld van WP 5.1 is de muis onzichtbaar tot
hij verplaatst wordt.
versie 1.3
De komma is niet meer te gebruiken voor ç en ß. In
plaats daarvan moet ^ of ~ gebruikt worden.
Patch voor INT 16h functie 10h. Deze functie gaf op
sommige computers problemen.
versie 1.4 april 1991
PRASC en PRDESC.
Adressen toegevoegd.
Het programma bepaalt zelf het type van de video-adapter,
het videosegment en de juiste schermkleuren. Het installatie-
programma zal hiervoor vrijwel niet meer nodig zijn.
Installatieprogramma geïntegreerd met het hoofdprogramma.
37
Het .USC bestand bevat alleen nog maar de bestandsnamen,
met de mogelijkheid een schijf en pad op te geven. Dit be-
stand moet met een editor worden gemaakt.
Tweede zoekfunctie toegevoegd.
versie 1.5 mei 1991
Printprogramma's PRASC, PRDESC en PRCARD gecombineerd tot
PRNOACH.
Zoeken naar records die gecombineerd moeten worden (met
Ctrl F12).
versie 2.0 oktober 1990 testversie voor ASP
Teksten naar keuze in Nederlands of Engels
Wijziging voor het cijfer nul op sommige VGA-kaarten.
versie 2.1 december 1991 testversie voor GEDCOM
Uitgebreide hulpteksten op het scherm tijdens het muteren
(voorgesteld door Henk Hijdra)
ScrollLock wordt bij het starten automatisch afgezet
(voorgesteld door Henk Hijdra)
Muteren beëindigen kan niet meer met de muis
GEDCOM-conversie
Conversieprogramma's gecombineerd tot één
enkele onnauwkeurigheden verbeterd
versie 2.2 januari 1992 tweede testversie voor GEDCOM
F1 tot en met F7 voor recente data
kalender met feestdagen op het scherm
Versie 2.3 januari 1992
Tonen van kwartierstaten en stambomen en directe selectie
van een voorouder of afstammeling
Versie 2.4 februari 1992
Fout verbeterd (datum van heden engels-talig)
Geheel vernieuwde zoek-functie
Versie 2.5 juli 1992
Te lange namen schuiven over het scherm
Voortaan 80286 en 192K vereist
Versie 2.6 oktober 1992
De database en het tekstbestand worden op een gebrukkers-
vriendelijke manier gekozen.
Onnauwkeurigheden in zoek-functie verbeterd.
38
31 Verlanglijstje
Splitsing van NAM-bestand in vier bestanden.
Meer printprogramma's
Meer controles van geboorte- en sterfdata e.d.
Meer conversieprogramma's
De gebruikersinterface bij het combineren is slecht. Ik
weet echter nog niet hoe het wel zou moeten. Ideeën zijn
welkom.
39
32 Evaluatie-rapport
Het onderstaande evaluatie-rapport is gemaakt naar het
voorbeeld uit Gens Humana nr 6, januari 1989. Het is overi-
gens niet aan mij om een beoordeling te geven van het program-
ma. Wel heb ik aan het rapport een hoofdstuk `Extra's' toege-
voegd.
1 Algemene gegevens
1A Naam etc
1A1 Naam van het programma: NOACH
1A2 Versie en datum: 2.1 december 1991
1A3 Auteur en land van herkomst: F.Nater, Nederland
1A4 Uitgever: Feico Nater Shareware
1A5 Verkrijgbaar bij: idem
1A6 Prijs en verspreiding: shareware, registratie f 25
1A7 Computer en besturingssysteem: IBM-PC of compatibel
met MSDOS
1A8 Programmadrager: floppy
1B Bediening en gebruik
1B1 Handleiding: extern ca 27 pagina's
1B2 Bronprogramma: assembler, niet beschikbaar
1B3 Automatische start: mogelijk
1B4 Bediening menugestuurd: ja
1B5 Verwerkingssnelheid: voldoende
1B6 Help-functies in het programma: ja
1B7 Installatieprogramma: nee
1B8 Demonstratiedata: ja
1B9 GEDCOM-faciliteiten: ja
1B10 Aantal personen/ relaties: 65535
1C Computer-configuratie
1C1 Computer: IBM-PC of compatibel
1C2 Scherm: 25 x 80 vereist, kleur mogelijk, CGA, EGA, VGA
mogelijk
1C3 Cassette: nee
1C4 Floppy: niet aanbevolen
1C5 Harddisk: aanbevolen
1C6 Muis: aanbevolen
1C7 Printer: geen bijzondere eisen
1C8 Modem: nee
1C9 Andere:
1D Samenvatting hoofdstuk 2 en 3
1D1 (2A) Persoonsgebonden gegevens
1D2 (2B) Relatiegebonden gegevens
1D3 (2C) Presentatie van gegevens
1D4 (2D) Werking van programma
1D5 (2E) Diversen
Aantal primaire functies
1D6 (3A) Persoonsgebonden gegevens
1D7 (3B) Relatiegebonden gegevens
40
1D8 (3C) Andere gegevens
1D9 (3D) Presentatie van gegevens
1D10 (3E) Zoeken van personen
1D11 (3F) Selecteren van personen
1D12 (3G) Invoer van gegevens
1D13 (3H) Uitvoer van gegevens
1D14 (3J) Diversen
Aantal secundaire functies
1E Korte beschrijving of commentaar
1F Conclusie
1F1 Goede punten
1F2 Slechte punten
1F3 Commentaar
2 Primaire eigenschappen van genealogisch programma
2A Persoonsgebonden gegevens
2A1 Familienaam: 1000 posities
2A2 Voornamen: 1000 posities
2A3 Geboortedatum: vroegste en laatste apart
Geboorteplaats: 1000 posities
2A4 Overlijdensdatum: vroegste en laatste apart
Overlijdensplaats: 1000 posities
2A5 Geslacht: ja
2A6 Commentaarveld: nee
2B Relatiegebonden gegevens
2B1 Huwelijksdatum: vroegste en laatste apart
Huwelijksplaats: 1000 posities
2B2 Kinderen uit een huwelijk: onbeperkt
2B3 Meer partners bij huwelijken: onbeperkt
2C Presentatie van gegevens
2C1 Familieblad/gezinsblad: 13 kinderen en huwelijksrelaties
2C2 Genealogie: ja
2C3 Kwartierstaat: ja
2C4 Stamreeks: nee
2D Werking van het programma
2D1 Zoeken op 2A1,2,3,4, en 2B1: ja
2D2 Selecteren op nummer: ja
2D3 Invoeren en wijzigen vanaf toetsenbord: ja
2D4 Uitvoer 2D1,2,3 scherm en printer: nee
2E Diversen
2E1 Handleiding aanwezig: ja
2E2 Beveiligde toetsaanslag: wat is dat?
Bug-free: geen programmamaker is zo arrogant.
3 Secundaire eigenschappen van genealogisch computerpro-
41
gramma
3A Persoonsgebonden gegevens
3A1 Doopdatum/plaats: ja, maar niet samen met
geboortedatum/plaats
3A2 Begraafdatum/plaats: ja, maar niet samen met sterfda-
tum/plaats
3A3 Religie: nee
3A4 Beroep: ja
3A5 Aliasnamen: nee
3A6 Patroniemen ondersteuning: nee
3A7 Titels: nee
3A8 Onderscheidingen: nee
3A9 Woonadressen: ja
3A10 Vondelingdatum/plaats: nee
3A11 Doopgetuigen: nee
3B Relatiegebonden gegevens
3B1 Ondertrouwdata/plaats: ja, maar niet samen met huwe-
lijksdatum/plaats
3B2 Kerkelijke ondertrouwdata/plaats/parochie: nee
3B3 Kerkelijke huwelijksdatum/plaats/parochie: nee
3B4 Echtscheidingsdatum/hertrouwen: vroegste en laatste
apart
3B5 Samenwonen/datum/plaats: nee
3B6 Buitenechtelijke kinderen: ja
3B7 Getuigen bij huwelijk: nee
3B8 Voogdijstelling/datum: nee
3B9 Adoptiedatum/plaats/ouders: nee/nee/ja
3C Andere gegevens
3C1 Bronvermelding: nee
3C2 Archiefverwijzing: nee
3C3 Akte/folionummers: nee
3C4 Andere gegevens: nee
3C5 Referentienummer persoonlijk archief: nee
3C6 Vrije invoer van onbeperkte tekst: nee
3D Presentatie van gegevens
3D1 Persoonsblad: nee
3D2 gezinsblad: scherm, disk
3D3 Genealogie: ja
3D4 kwartierstaat: ja
3D5 Stamreeks: nee
3D6 Parenteel: nee
3D7 Totaalbestand: disk
3D8 Andere presentatievormen
3E Zoeken van personen
3E1 Op aliasnaam: nee
3E2 Op beroep: ja
3E3 Op delen van naam/plaats: ja
3E4 Op `klinkt als' (soundex): nee
42
3E5 Op periode voor data: nee
3E6 Op andere manieren: ja: voornamen, achternaam, geboorte-,
sterf- en huwelijksplaats
3F Selecteren van personen
3F1 Van vader: ja
3F2 Van moeder: ja
3F3 Van partners: ja
3F4 Van kinderen: ja
3F5 Van broer/zus: ja, via vader of moeder
3F6 Op naam: ja
3F7 Automatisch na zoekopdracht: nee
3G Invoer (import) van gegevens
3G1 ASCII-diskfile: nee
3G2 GEDCOM-file: ja
3G3 Andere genealogische programma's: ja, Phillip Brown
3G4 Andere bestandsprogramma's: nee
3G5 Via een seriële lijn: nee
3H Uitvoer (export) van gegevens
3H1 ASCII-diskfile: ja
3G2 GEDCOM-file: ja
3G3 Andere genealogische programma's: nee
3G4 Andere bestandsprogramma's: nee
3G5 Via een seriële lijn: nee
3J Overige zaken
3J1 Overzichtslijsten voor archiefwerk: ja
3J2 Uitvoer totaalbestand gesorteerd: nee
3J3 Alfabetische index bij kwartierstaat/genealogie: nee
3J4 Standaardnummering volgens NGV: nee
4 Toelichting, referenties, bijlagen
4A Toelichting
4B Referenties
4C Bijlagen
5 Extra's
5A Toevoegen van een familierelatie van de persoon die op
het scherm staat.
5B Mogelijkheid tot combineren van een dubbel opgevoerde
persoon.
5C Mogelijkheid twee databases te combineren tot een.
5D Controleren van data.
5E Bepaling van graad van verwantschap.
43